Cando artellamos As Nosas, antes de que este proxecto fose pouco máis ca un arrouto, un: “oíche… e se o facemos?”; desde o mesmo momento da súa concepción, As Nosas pensouse en galego. E levamos xa máis dun ano contándolle ao mundo historias de mulleres do deporte na lingua propia da terra das súas protagonistas.
Ao mesmo tempo que pensamos que era preciso que houbese un espazo informativo que recollese e visibilizase o que a muller estaba a facer no deporte en Galicia, vimos tamén necesario que esa narración se fixese en galego. Hai tantos eidos da vida nos que aínda nos custa pensar en galego, que quixemos sumar o noso grao de area para normalizar o uso desta lingua nosa desde algo que amamos: o deporte.
Levamos máis dun ano contándolle ao mundo historias de mulleres do deporte na lingua das súas protagonistas: o galego
Neste Día das Letras Galegas, a Real Academia Galega convídanos a homenaxear a Xela Arias, unha muller lucense e brava, inconformista, unha poeta transgresora, libre e de versos espidos, cunha escrita urbá que arrecendía e aínda arrecende modernidade e rebeldía.
Nunha conferencia que Xela Arias impartía na Universidad Complutense de Madrid aló polo ano 1989 a autora e tradutora de Sarria (Lugo) reflexionaba sobre como usamos o galego para uns ámbitos e non para outros. Atinaba en plantexar o debate dalquela e tamén agora.
Dicía así, Xela ante aquel público universitario na cidade de Madrid:
“Quere iso dicir que Galicia ten aínda hoxe os seus mitos, a súa tradición sen resolver porque ten aínda sen resolver a aceptación do seu propio idioma.
Porque sabe cava-la terra, recolle-las nasas ou fabricar un transatlántico en galego, pero aínda empeza a aprender a saír de copas ou facer un trapicheo urbano calquera en galego.
Porque o currante da fábrica de Citroën sabe comer en galego cos seus compañeiros pero aínda dubida se será bo para o seu fillo aprende-las matemáticas en galego, porque o mesmo mito que escoitou na súa infancia á inutilidade do seu propio idioma, aínda o ronda…”
O texto é de 1989. Na Galicia de 2021 non demos mudado ese sentimento de inutilidade que nos ronda por un de fachenda que nos encha o peito, e aínda dubidamos se estudar matemáticas en galego fará que a rapazada entenda peor un concepto que se expresa na súa propia notación simbólica: 1+1=2. Resulta que a propia matemática amósanos que todo suma, as diferentes linguas, tamén.
Nós coma pobo non rematamos de apreciar a riqueza que nos aporta culturalmente gozar dunha lingua propia. Eis un sentimento de inferioridade que non remato a comprender e que parece non esgotarse por moitas xeracións que se sucedan nesta terra.
Pero o certo é que o galego serve para comunicármonos en todos os eidos da vida. No deporte, tamén. Igual que o inglés, portugués, o checo, o francés, o castelán, o bengalí ou o chinés.
O certo é que o galego serve para comunicármonos en todos os eidos da vida. No deporte, tamén. Igual que o inglés, portugués, o checo, o francés, o castelán, o bengalí ou o chinés.
Simplemente aquí, en As Nosas, no canto de falar de goalkeepers, futebol, attaquant, córners, victoire, player, soccer, Basketbalový koš, roh o pruebas de relevos… O que narramos son trunfos, vitorias, substicións, cartóns vermellos, saques desde o curruncho, pinchacarneiros, recurtes, rexeites, cambadelas, canastras, triplas, temos dianteiras, peches, e gardamallas, falamos de partidos adiados, de balóns que se escorregan, de remudas de 4×100, de padexeiras que vogan…
A esencia é a mesma: deporte, esporte, sport…