‘Deporte para a igualdade‘ é o nome do ciclo que o Concello da Coruña, a través da Concellaría de Deportes, ten posto en marcha ao redor dunha data tan significativa coma o #25N. As sete conversas con diferentes perfís protagonistas súmaselles unha exposición fotográfica, con imaxes de Manu Boutureira e Cristian, que se pode visitar no Fórum Metropolitano ata o 3 de decembro, data na que se celebrará a última das conversas.
A primeira cita foi, como non podía ser doutro modo, coas pioneiras do deporte coruñés. Empezando, polo tanto, polo principio, polas que abriron paso.
Xustamente o 25N, na sala Marilyn Monroe do espazo que acolle a mostra gráfica o público asistente puido escoitar as vivencias de mulleres pioneiras do deporte coruñés como Pili Neira, Lis Franco, Dolores Tasende, Loli Touriño e Ángela Rodríguez, moderou o debate outra pioneira, Helen Roca.
Na conversa falouse da importancia da visibilización “o que non se ve non atopa apoios en patrocinios”, lembraba a ex xogadora de baloncesto Ángela Rodríguez.
Dolores Tasende, nome propio do atletismo coruñés, explicaba que a súa experiencia leváballe a pensar que “unha vez estás na elite do deporte todo é máis doado”. Explicaba, por exemplo, que cando con 16 anos entrou no equipo de atletismo do RC Deportivo e empezaron os éxitos deportivos, mudaron as condicións. “No comezo había poucos medios, en roupa de abrigo, por exemplo. Eu cheguei a ter un sueldo do Deportivo xa que adestraba mañá e tarde. Xa cando entras na Selección xa cambia todo”, explicaba segundo a súa experiencia.
As pioneiras recibían insultos machistas
Entre as anécdotas que se relataron dos comenzos destas pioneiras na práctica deportiva nuns tempos nos que todo era aínda máis complicado e no que se recibían críticas por ser mulleres deportistas. Pili Neira comentaba que tivera a sorte de ter “uns pais marabillosos que me deixaban seguir xogando pese a que lles decíanlle pola rúa “a túa filla naceu cambiada”‘. Dolores Tasende comentaba que cando corrían pola zona de Elviña, as mulleres que as vían correr lles dicían “por que non ides coser”, ao que elas contestaban “non nos gusta”.
Na cita había dúas ex xogadoras do Karbo, Lis Franco e Pili Neira. Elas mesmas sorprendíanse por ter vivido as mesmas experiencias no deporte, pero ter recordos diferentes do vivido. Lis Franco explicaba: “son unha privilexiada son filla do meu pai, como todos, pero meu pai era futbolista. Había quen nos mandaba fregar, pero eu sempre me quedei co bonito de que facía o que me gustaba. A miña historia é bonita. Goceina e metín goles. Daquela os medios apoiábanos”.
Xusto nese punto discrepaba a lembranza de Pili Neira, a ex futbolista e adestradora puntualizaba que, na súa opinión “a prensa empezou a facerlle caso ao Karbo a raíz do primeiro campionato. Temos xogado con roupa doutros equipos como o Imperátor. E ao principio escoitabamos cousas como marimacho, pirucho…”
Avanzouse pero queda moito por andar
Consultadas sobre se consideraban que houbo mellora nas condicións das deportistas. O sentir xeral é que, tendose avanzado na igualdade no mundo do deporte, aínda hai moito que solucionar. A muller segue a cobrar moito menos. Tal e como se apuntou na conversa o deporte é un reflexo da sociedade.
Ángela Rodríguez poñía o foco na visibilización e na profesionalización: “Algo de evolución houbo. Por exemplo, nas transmisións televisivas. En División de Honor todas as xogadoras cobran un soldo. Levamos anos de retraso que hai que recuperar”, matizaba.
Lis Franco admitía que se ten “evolucionado”, pero confesaba non soportar “a dobre moral. O si…pero… “.
Falouse tamén nesta conversa do absurdo de comparar unha modalidade masculina coa correspondente feminina. Púxose como exemplo que o fútbol masculino dos anos 70-80 non ten nada que ver co de agora. Se pensamos nos anos de evolución que ten o masculino con respecto ao feminino, podemos inferir que vai haber diferencias, ademais das físicas que sexan intrínsecas ao corpo de cada quen.
O punto de inflexión que supuxo a incorporación de categorías de base mixtas para a incorporación de máis nenas a diferentes modalidades deportivas de equipo, ou a polémica que actualmente hai ao redor do plante de xogadoras á Selección Española feminina de fútbol, foron outros dos temas sobre os que se debateu. “Imaxinades que 15 futbolistas da Selección Española masculina lle dixeran a Luis Enrique que non os convocase? Sería un escándalo. Pero parece que nada pasa cando acontece coa feminina”, comentouse neste espazo de reflexión.
Visibilidade e respecto, chaves da igualdade
Unha das preguntas que se plantexeou nesta conversa entre pioneiras é que fai falta para seguir avanzando en prol da igualdade no deporte? As respostas foron: visibilidade, aceptación das mulleres, respeto e evitar comparacións.
💜 Este #25N comezamos coa programación do ciclo de debates ‘Deporte para a igualdade’.
Tras inaugurar a mostra fotográfica, que se pode visitar no Fórum Metropolitano ata o 3 de decembro, estivemos 🗣️ falando con pioneiras do deporte coruñés.
chío 1/3 pic.twitter.com/RNQaCzeMda
— A Coruña Deportes (@coruna_deportes) November 25, 2022
Cita coa elite
A seguinte cita deste ciclo ‘Deporte para a Igualdade’ é hoxe, 28 de novembro, esta vez coa élite como protagonista. Novamente o Fórum Metropolitano é o espazo de reunión. Nesta conversa, moderada pola psicóloga deportiva e deportista Madó González, falarán deportistas de elite da cidade como Cris Martínez e Diego Villares (futbolistas do RC Deportivo), Ángela Rodríguez. (atleta), David Arcay (pesca), Sofía Toro (campioa olímpica de vela). Agárdase tamén a presenza dun deportista en representación do Básquet Coruña.
Calendario de charlas “Deporte para a igualdade”
Pioneiras
25 de novembro, ás 17.00 h no Fórum Metropolitano
- Lis Franco
- Pili Neira
- Dolores Tasende
- Loli Touriño
- Ángeles Rodríguez
- Modera: Helen Roca (CRAT)
Elite
28 de novembro, ás 16.30 h no Fórum Metropolitano
- Diego Villares (RC Deportivo)
- Cris Martínez (RC Deportivo)
- Básquet Coruña, pendente de confirmación
- Carmen Sánchez Parrondo
- David Arcay
- Sofía Toro
- Modera: Madó González (La Mochila del Deporte)
Persoal técnico
- 29 de novembro, ás 17.15 h no Palacio dos Deportes de Riazor
- José Carlos Tuñas (Coruña Comarca)
- Rosa García (Club Patín Maxia)
- Stanis García (Hockey Club Liceo)
- Raúl Solleiro (Club Natación Coruña)
- María Antonia Castiñeira (AMI Montañismo)
- Modera: Ana Yakimenko (Ximnasia Coruña)
Clubs deportivos
30 de novembro, ás 17.00 h no Palacio dos Deportes de Riazor
- Marina Sánchez (AFAC)
- Bernardo Romay (Judo Club Coruña)
- Humberto Ramírez (CRAT)
- Rosa Rilo (Brigantias)
- Paula López (Fillas de Breogán)
- Modera: Cristina Vara (atleta de carreiras populares)
Medios de comunicación
1 de decembro, ás 17.00 h no Palacio dos Deportes de Riazor
- Pepe Torrente (Cadena COPE)
- Vanessa Casteleiro (fotógrafa)
- Sara Gallego (Intercoruña Radio)
- María Varela (La Opinión A Coruña)
- Xosé Antón Fraga (TVG)
- Modera: Alberto Torres (DxT Campeón)
Arbitraxe
- 2 de decembro, ás 17.00 h no Fórum Metropolitano
- Teresa Martínez (hóckey en patíns)
- Dolores Rojas (marcha atlética)
- Rubén Eiriz (fútbol)
- Zeltia García (ximnasia)
- Paula Lema (baloncesto)
- Modera: Mar Barcón (La Mochila del Deporte)
Deportistas con discapacidade
3 de decembro, 11.30 h no Fórum Metropolitano
- Alberto Seoane (Club do Mar)
- Ana Varela (independente)
- Ángel Caamaño (GRUMICO)
- Ángel López (ENKI)
- Isolina Piñeiro (ANPANXOGA)
- Modera: Margarita Barrera (ADCOR)