Sóanche nomes como Susana Rodríguez, María Bernabeu ou Támara Echegoyen?
Se estás lendo As Nosas, tal vez si, pero se preguntas na túa contorna probablemente ninguén saiba dicirche a que se dedican (proba, nós fíxemolo).
Tal vez alguén na Xunta de Galicia practicou este mesmo experimento e deuse conta de que practicamente ninguén coñece a estas deportistas de elite galegas. Porque si, Susana Rodríguez (triatleta), María Bernabeu (judoka) e Tamara Echegoyen (regatista) son grandes deportistas galegas gañadoras de títulos internacionais e até medallas olímpicas nalgún caso.
Por iso desde a Secretaría Xeral de Igualdade decidiron iniciar unha campaña de promoción das nosas grandes heroínas do deporte e os seus logros.
“Coñecendo as nosas deportistas”. Así se chamou esta iniciativa que consiste en presentarnos a profesionais do deporte en Galicia como as tres mencionadas, así como a piragüista de Cangas Teresa Portela ou a xogadora de voleibol de Lugo Nuria Bouza.
Desirée Vila
Tamén están incluídas na listaxe outras que xa teñen certa sona, como Desirée Vila (atleta), aínda que neste caso pode que sexa coñecida pola súa experiencia persoal.
Vila sufriu un accidente adestrando ximnasia acrobática que derivou na amputación dunha perna con só 16 anos. En lugar de deixar o deporte, engadiu outra modalidade e logrou ser campioa de España en 100 metros e salto de lonxitude en categoría paralímpica.
A súa experiencia levouna a escribir un libro Lo único incurable son las ganas de vivir e, convertida xa nun exemplo de superación ofrece conferencias motivacionais. Seguro que algunha de vos a coñecedes polo seu paso por La Resistencia.
Vero Boquete
A máis famosa da lista probablemente sexa Verónica Boquete, a futbolista galega máis internacional e a primeira xogadora española en gañar unha Champions League en 2015. Sabíalo?
Vero Boquete tamén foi a primeira futbolista española en contar cun contrato de patrocinio deportivo.
Ademais, no 2013 a santiaguesa iniciou unha campaña para que se incluísen mulleres no videoxogo do FIFA. Logrouse no 2015, cando a empresa ofreceu entre o seus equipos a 10 seleccións femininas, entre elas España. Chegará a incluír tamén aos clubs nalgún momento?
Material didáctico
Esas pequenas curiosidades pódense coñecer a través do material creado pola Xunta de Galicia. Nos microvídeos, que xa están circulando pola rede, as propias deportistas cóntannos as súas experiencias e lembran os seus éxitos profesionais.
Pero existen tamén 7 unidades didácticas dedicadas a cada unha das deportistas que se poden descargar a través da web da Consellería de Igualdade. Nestas unidades, ademais dunha ficha técnica, inclúense actividades e xogos para as máis pequenas. Colorear, buscar máis información doutras deportistas internacionais, son algúns dos exercicios que se contemplan.
Deste xeito, desde o Goberno galego pretenden “difundir e visibilizar o papel que as deportistas galegas están a desenvolver en todos os eidos”.
O obxectivo? Gañar en igualdade, tamén no deporte. Iso a pesar de que moitas delas confesan non terse sentido discriminadas na súa carreira deportiva.
María Bernabeu
É o caso da judoka María Bernabeu , a doblemedallista mundial (prata e bronce) e quinta nos xogos de Río 2016, di que nunca se sentiu discriminada no seu deporte. “O bo dun deporte asiático como é o judo é que o respecto e os valores é o primeiro que nos ensinan cando somos pequenas”.
Coa súa ficha aprendemos, por exemplo, que a modalidade masculina de judo é olímpica desde 1964, mentres que para a feminina tivemos que esperar ata 1992. En cambio, na historia do judo en España elas sempre obtiveron mellores resultados ca os homes.
Teresa Portela
Igual de positiva é Teresa Portela. Con 32 medallas ás súas costas entre campionatos mundiais e europeos, di que “nunca” se atopou ningún atranco no seu deporte. “Sempre me sentín respectada e valorada coma muller deportista”, declara.
Admite, en cambio, que como nai a conciliación é moi complicada.
Tamara Echegoyen
Pola súa banda, a regatista ourensá Tamara Echegoyen afirma que, aínda que ela nunca sentiu esa discriminación porque “o mundo olímpico é bastante equitativo” e tivo ao seu carón “homes e mulleres extraordinarios” que a axudaron a chegar ao podio en Londres de 2012, a realidade é que “segue habendo unha desigualdade neste mundo e entre todos eles e elas deben axudar para conseguir ser todos iguais”.
“Xogamos no mesmo equipo, xuntos somos mellores”, declara.
Susana Rodríguez
Falando de atrancos, Susana Rodríguez atopou máis dificultades por ser unha atleta con discapacidade que por ser muller para atopar adestradores ou clubs.
Hoxe esta triatleta de Vigo é gañadora e medallista en campionatos europeos e mundiais. Foi aos xogos de Río 2016 e está clasificada para Tokio 2020 (que se celebrarán en 2021). Precisamente entre os seus mellores recordos ten o seu paso por Río. “Foi un soño de nena feito realidade”, sinala.
Nuria Bouza
A través destes cuestionarios parece quedar claro que a desigualdade está relacionada coa modalidade de deporte que se practique. Así, por exemplo, é no deporte rei onde Vero Boquete fala dunha clara discriminación entre homes e mulleres e o mesmo sucede con Nuria Bouza no caso do voleibol.
Esta luguesa afirma ter sufrido moitos atrancos na súa carreira e denuncia que en moitas ocasións non se sentiu “respectada nin valorada polo feito de ser muller”.
Non sorprende sabendo, por exemplo, que ata o ano 2012 as xogadores de voleibol praia tiñan a obriga de xogar con bikini.
Discriminación nos medios
No que case todas as deportistas coinciden é en sinalar o diferente espazo que aínda ocupan elas nos medios de comunicación.
Tamara Echegoyen, por exemplo, considera que “queda un longo camiño por percorrer”, pero tamén entende os medios de comunicación como un “aliado” para que o deporte feminino siga crecendo en notoriedade.
Coincide con Teresa Portela, que destaca a importancia de que se lle dedique tempo para “amosar ás rapazas o abano tan grande que existe para realizar deporte”.
Vero Boquete e Nuria Bouza son, de novo, as máis críticas ao falar dun tratamento “escaso” ou “nulo”. Boquete incluso denuncia a falta de coñecemento, aínda que admite que nos últimos anos está mellorando.
Máis positivas móstranse María Bernabeu e Desirée Vila. Bernabeu destaca o seu apoio e cualifica á prensa de “peza importante para a difusión do deporte feminino” e Vila cree que a “presenza da muller no deporte é cada vez máis evidente e máis importante” e que “aumenta a nosa presenza en medios de comunicación e marcas”.
Susana Rodríguez tamén sinala esta evolución positiva vinculada aos bos resultados das deportistas en diferentes modalidades. A triatleta fala incluso de “xornalistas que sempre están pendentes da nosa actualidade” e pensa que o público demanda cada vez máis o deporte feminino. “Canto máis se visibiliza algo, máis interesa á xente porque comeza a coñecelo e lle gusta”, conclúe.
En todo caso, queda claro que a aparición de todas estas mulleres en redes sociais, en programas de televisión ou en prensa, facilitan que estas deportistas se vexan entre a sociedade e, especialmente entre a mocidade, como o que son: un exemplo de superación e, sobre todo, unha mostra dos camiños profesionais e deportivos que poden emprender, se o desexan, as rapazas do futuro.
